‘Paraveterinair Dierenartsassistent’ is een beschermde titel en dit beroep mag dan ook alleen uitgeoefend worden als iemand de opleiding afgerond heeft en zich ook heeft laten registreren in het diergeneeskunderegister. ‘Dierenartsassistent’ daarentegen is een vrij beroep, en geen beschermde titel. Het heeft dus geen officiële status; iedereen die een dierenarts helpt mag zich zo noemen. Het verschil is dat een paraveterinair grotendeels zelf wettelijk verantwoordelijk is voor zijn of haar handelen, terwijl de werkgever dat voor de dierenartsassistente is. Een ander verschil is dat een paraveterinair zelfstandig diergeneeskundige handelingen mag verrichten, onder toezicht, dan wel onder verantwoordelijkheid van de dierenarts.
Voorbeelden hiervan zijn het onderzoeken van een patiënt, het toedienen van medicatie, meegeven van medicatie aan een eigenaar en bloed afnemen. Daarmee zijn de taken die de dierenartsassistent wettelijk mag verrichten al snel terug te brengen tot administratieve taken, de dieren vasthouden en schoonmaken.
Huidige situatie
In de jaren ‘90 van de vorige eeuw is er vanuit de overheid een overgangsregeling geweest, waarbij dierenartsassistenten die toen werkzaam waren in een praktijk zich konden laten registreren in het diergeneeskunderegister als paraveterinair. Niet iedereen heeft daar toen van gebruikgemaakt.
Het komt nu nog steeds voor dat er medewerkers in een dierenartspraktijk handelingen verrichten waartoe zij wettelijk niet bevoegd zijn omdat zij niet ingeschreven zijn in het diergeneeskunderegister. Dat kan zijn omdat zij zich simpelweg niet hebben laten inschrijven, maar het kan ook zijn dat zij zich niet mógen inschrijven omdat ze niet de juiste opleiding hebben afgerond.
Professionaliseren
Vanuit het werkveld komt steeds vaker de roep om de veterinaire branche verder te professionaliseren en het vak van paraveterinair verder te ontwikkelen, en met name ook beter te benutten. Dit mede door medewerkers voornamelijk in te zetten voor datgene waartoe zij opgeleid zijn. We kunnen met elkaar alleen de status aan het beroep paraveterinair toekennen die het verdient als we de gedoogconstructie van de dierenartsassistent gaan uitfaseren. Door het in dienst hebben en houden van een dierenartsassistente wordt de status van paraveterinair ondermijnd. Het staat de verdere professionalisering van de veterinaire zorg in de weg.
De achtergrond van deze groep is veelal verschillend en daardoor is deze groep ook moeilijk te begeleiden, te ontwikkelen en vertegenwoordigen. Sommigen zijn bijvoorbeeld al jaren in dienst, anderen zijn blijven hangen na een vakantiebaantje en weer anderen hebben een opleiding tot dierenartsassistent gevolgd. Ondanks dat een gedeelte van deze groep dierenartsassistenten al jarenlange ervaring heeft en sommigen wellicht de diergeneeskundige handelingen uitstekend en efficiënt kunnen uitvoeren, mogen we er niet aan voorbij gaan dat een deel zich op deze manier niet aan de wet houdt.
De positie van dierenartsassistenten binnen het team is lastig. Een gedeelte van het werk dat ze uitvoeren wordt onwettig verricht, waardoor men mogelijk niet goed verzekerd is als het mis gaat. Vanuit werknemersoogpunt staan paraveterinairen ook sterker als het gaat om salarisvoorwaarden en het zichzelf verder ontwikkelen binnen het vak.
Goed werkgeverschap
Welke rol heeft de werkgever bij de instandhouding van deze situatie? Een goede werkgever, bij wie kwaliteit voorop staat, heeft goed geschoolde medewerkers in dienst. Vraag daarom bij het sollicitatiegesprek altijd het registratienummer van de kandidaat, maar laat ook degene die verantwoordelijk is voor het personeel binnen de praktijk controleren of er van alle werknemers, zowel dierenarts als paraveterinair, een registratienummer bekend is. Zo niet, dan is er werk aan de winkel.
Het is belangrijk om te weten welke handelingen een paraveterinair wettelijk mag verrichten en welke niet. Vraag geen onwettige handelingen van jouw personeel. Dat betekent dat je van de assistent niet het werk mag vragen waartoe hij/zij niet bevoegd is. Maar let er ook op dat je geen onwettige handelingen vraagt van een paraveterinair: castreren van katers en vaccineren is bijvoorbeeld niet toegestaan. Bij aansprakelijkheidszaken zal een verzekeraar mogelijk niets uitkeren.
Een werkgever neemt hier een groot risico met betrekking tot zijn of haar personeel. In principe is de werkgever (meestal een dierenarts) altijd aansprakelijk.
Versnelde opleiding op maat
Voor de groep dierenartsassistenten geldt dat ze – mits ze in dezelfde hoedanigheid aan het werk willen blijven – alsnog het certificaat moeten gaan behalen waarmee ze zich in het diergeneeskunderegister kunnen inschrijven. Vedias en de KNMvD maken zich hard voor deze doelgroep. Daardoor is er in samenwerking met Aeres Barneveld een aangepaste opleiding ontwikkeld voor de, al in praktijk werkzaam zijnde, dierenartsassistenten. Zij kunnen dan gebruik maken van een versneld traject waarbij ze door hun jarenlange ervaring in de meest gunstige situatie bijna alleen de noodzakelijke wettelijke examens en stages hoeven af te leggen. Mocht iemand bepaalde onderdelen van het curriculum niet beheersen, dan wordt die lesstof in modules aangeboden. Dit pakket wordt op maat gemaakt door vooraf met de cursist vast te stellen waar de eventuele hiaten in kennis en kunde zitten. Zodra de benodigde examens met goed gevolg zijn afgelegd, staat niets een inschrijving in het register als paraveterinair meer in de weg. Aan dit traject zijn uiteraard kosten verbonden, welke voor de werkgever aftrekbaar zijn van de belasting of de cursisten kunnen bij het UWV een STAP-subsidie van €1000 per jaar aanvragen. Dit traject zal echter een gelimiteerde tijd, tot september 2024, aangeboden worden.
Paraveterinairen zonder diploma
Het blijkt dat er ook nog een groep paraveterinairen is die zich niet hebben laten registereren in het CIBG register en waar dat om een bepaalde reden, ook niet meer kan. We roepen deze mensen dringend op om zich bij ons te melden via pascale.fuchs@vedias.nl. Er wordt namelijk achter de schermen gewerkt aan een andere oplossing voor deze groep. Dus mis die kans niet!
